zondag 30 juni 2013

@IzalineCalister en @KB_Nederland

De kracht van de database Historische Kranten van de Koninklijke Bibliotheek kun je het beste tonen met concrete voorbeelden.

In dit geval heeft de Antilliaanse zangeres Izaline Calister haar verleden ontdekt in de krantendatabase. Met trots postte ze een screenshot van de ontdekking met bijbehorende toelichting op haar Facebook pagina.


Ik ben al mijn hele artistieke leven bezig met de Slavernij. Dat moet vind ik, vooral als je zoals ik, de traditionele muziek van Curaçao als uitgangspunt neemt. Dat is namelijk de reden waarom onze muziek, taal en cultuur is zoals die is en klinkt zoals die klinkt. Ben ook bijvoorbeeld mijn hele leven gefascineerd geweest door het verhaal van 'Buchi Fil' en 'Mosa Nena' waar ik nou een muziektheatervoorstelling over aan het doen ben. Kortom...ik heb dus veel uitgezocht maar kon ook veel niet vinden. Maar het internet maakt tegenwoordig zoveel mogelijk...en toen wij geïnspireerd door de bijzondere datum die ons nadert (de officiële afschaffing van de slavernij in dit koninkrijk op 1 juli 1863) weer eens op de bonnefooi een zoektocht gingen doen, vonden wij gisteren ineens dit......

Bron: Curaçaosche Courant, den 28 juny 1844

Brieven van manumissie
Plechtige benaming voor de officiële vrijbrief, van overheidswege uit te reiken aan een gemanumitteerde. Een manumissie werd pas door middel van deze uitreiking effectief. Het document geeft onder meer de familienaam die de vrijverklaarde voortaan zal dragen.

woensdag 26 juni 2013

Themabijeenkomst Digitale muziek in de bibliotheek


Vereerd als ik was, kreeg ik van Muziekweb een uitnodiging om gisteren de themabijeenkomst "Digitale muziekdiensten in de bibliotheek" bij te wonen.

Superinteressant natuurlijk, omdat muziek en bibliotheken elkaar nu nog meer digitaal gaan opzoeken door middel van eMuziek.nl, Muziekwebluister en de website Muziekweb.nl.

Ik probeer een kleine impressie te geven. Waarschijnlijk komt er op Bibliotheekblad.nl nog wel meer informatie, maar hierbij mijn visie. 

Internet
Als eerste spreker kwam Frank Huysmans aan de beurt en hij legde de zere vinger bij internet. Online kun je alles vinden, ook de lyrics (al dan niet perfect), de basis notenpartijen, de muziek zelf, via Spotify. Maar dat zijn juist de basale dingen waar je als muziekprofessional en echte muziekliefhebber weinig aan hebt.

Aan de echte duiding, de context en de verbanden tussen muziek(stukken) kunnen juist de bibliotheek veel betekenen is de strekking van zijn verhaal. Dit verhaal is trouwens terug te lezen op zijn blog Ware Kennis. Echt een aanrader!

Na Frank kwam Rob Maas aan het woord. Hij vertelde over het onstaan van de muziekbibliotheek in Rotterdam en hoe men over ging van LP via cassette en cd naar tegenwoordig internet.

Terwijl we in de bibliotheek veel spreken over ontlezing, heeft hij het over ontluistering. Tegenwoordig draait alles om de commercie en het smalle spectrum waar de muziekindustrie op draait. De hits kunnen overal en altijd beluisterd worden. Maar de verdieping en de verbreding van het luisteren naar muziek wordt steeds minder belangrijk.

Er wordt volgens Rob met minder aandacht naar muziek geluisterd. En willen mensen dat wel, dan kunnen ze nu gebruik maken van Muziekwebluister in de bibliotheek. Echter moeten de faciliteiten daarvoor wel voldoende zijn! Genoeg aandacht ervoor met comfortabele plekken om uren muziek te kunnen luisteren.

Diensten
Jan Speyer nam het woord daarna over en sprak over de diensten die Muziekweb aanbiedt. De cijfers waren moeilijk te lezen, maar er wordt best veel gebruik van gemaakt, Amsterdam en Rotterdam zijn grootverbruikers qua muziekstreams.

Van de 160 basisbibliotheken maken er nog maar 95 gebruik van Muziekwebluister en dat kunnen er nog meer worden. Werk aan de winkel.

Muziekweb blijft niet stil zitten en ontwikkelt nu spelletjes voor tijdens het muziek luisteren. Daarnaast komt er een app waarmee mensen binnen de bibliotheek op hun eigen smartphone of tablet Muziekwebluister kunnen gebruiken.

Tenslotte kwam Bart van Aanholt van de Bibliotheek van A tot Z aan het woord over de ervaringen. Wat hij aangaf is dat het gebruik van de koptelefoon aanstekelijk werkt. Er komen meer bezoekers die gebruik maken van MWL, maar ondertussen luisteren mensen steeds minder tracks per keer.

Verder
Na de sprekers kwam er niet echt een discussie, maar meer een vragenvuur op Margreet Teunissen en de CDR/Muziekweb. Daar kwamen nog wel interessante dingen naar voren.

Zo is Muziekweb bezig met lokale partijen zoals een ziekenhuis en een conservatorium, om hun diensten verder uit te breiden.

Studenten blijken meer te hebben aan de collectie van de CDR dan aan die van de hogeschool Codarts zelf. Op zo'n moment moet je natuurlijk dwarsverbanden leggen en elkaar versterken.

Daarnaast kwam naar voren dat eMuziek.nl op Flash draait omdat de platenmaatschappijen dat eisten van Muziekweb. Echter komt er eind dit jaar een HTML-versie, zodat ook op tablets en smartphones de website te gebruiken is. En heel slim is er eerst een major platenmaatschappij aangetrokken om de kleinere te laten volgen.

Echter komt er nu zoveel nieuwe muziek bij, dat de redactie van Muziekweb/CDR druk doende is om alles te duiden en te beschrijven.

De focus ligt bij Muziekweb dan ook vooral op de minder beschikbare muzieksoorten. Niet de muziek die je nu dagelijks op de radio hoort, maar juist de parels en de miskleunen uit de muziekwereld.

Afsluiting
De ochtend werd afgesloten op grote hoogte met een lunch, waarna we de Muziekbibliotheek zelf mochten bezoeken.

Rob Maas demonstreerde daar met trots de nieuwe uitleenmuur, waarbij mensen op een gemakkelijke manier hun aangevraagde cd kunnen meenemen.

Voor de bezoekers zijn er daarnaast heerlijke plekken om de muziek te beluisteren, waar ook goed gebruik van gemaakt werd.

Met koffie en gebak in de maag hebben we deze interessante dag mogen afsluiten.

maandag 24 juni 2013

Instadamned

Instagram en video. Het zat er natuurlijk al aan te komen nadat Twitter hun videoplatform Vine opgezet heeft.

Ik heb afgelopen jaar al geblogd over Vine (hier en hier) en Instagram. Over Vine kan ik eigenlijk wel positief zijn, maar over Instagram met video toch minder.

Het heeft te maken met verschillende zaken.

Ten eerste Instagram heeft video toegevoegd aan hun bestaande platform. Foto's en video's staan nu door elkaar.

Je weet nu als gebruiker van Instagram niet meer of de volgende post een video of een foto is. Dit wekt verwarring en irritatie op. Irritatie omdat de video's onbedoeld afgespeeld kunnen worden, terwijl je er niet om gevraagd hebt of het niet verwacht. Verwarring omdat een foto toch een video kan zijn.

Ten tweede duren de video's te lang. Bij Vine heb je (slechts) zes seconden, waarmee je toch snel een verhaal kwijt kunt. Bij Instagram kun je zelfs 15 seconden kwijt en de aandachtsspanne verslapt al snel. Dus snel naar de volgende post, volgende (hopelijk) foto.

De vijftien seconden zijn natuurlijk wel erg interessant voor adverteerders. Die gebruiken op Youtube al vaak commercials van 15 seconden en via Instagram kan het direct één op één overgeplaatst worden.

Daarnaast worden op Twitter de Instagram video's als een link gedeeld. Niet als een embedded post, zoals een Vine video. Op Facebook is juist het tegenovergestelde aan de hand. De Instagram video's zijn daar embedded te zien en de Vine video's zijn juist een link.

Echter door het open karakter van Twitter en het gesloten karakter van Facebook zie ik weinig heil in het delen van de Instagram video's.

Ik voorspel hierbij de teruggang van Instagram als sociaal medium.

De video's zijn nu nog leuk en iedereen probeert het uit. Maar de meerwaarde van een video is te verwaarlozen. Een foto zegt veel meer. Voor mobiel verkeer is eveneens een video van zes seconden sneller te downloaden dan een video van vijftien seconden. Ook dat heeft te maken met de aandacht van een kijker.

Het was beter geweest als Instagram een totaal nieuw platform had opgebouwd, waarmee bestaande Instagrammers hun video's konden delen.

Facebook begint meer en meer een bedrijf te worden, dat telkens iets nieuws moet verzinnen om de aandeelhouders tevreden te stellen.

Voor hoe lang men de gebruikers nog tevreden kan stellen is de vraag.

P.S. Zouden we als bibliotheek Instagram moeten gebruiken voor video's? Denk het niet.

zondag 16 juni 2013

E-bookplus of -min

De digitale bibliotheek krijgt eindelijk een betaalde vorm. Je mag 18 e-books streamen voor 20 euro extra op het abonnement van de fysieke bibliotheek.

Tot nu toe kunnen er al e-books gestreamd gelezen worden zonder er extra voor te betalen. Dit weekend heb ik een moeder blij gemaakt met de huidige collectie van streaming e-books. Dat is voor de vakantie een aardige collectie.

Maar dan komen we straks met een dienst e-bookplus. Voor € 20 kun je slechts 18 e-books lezen. En wat nu als je de dienst niet kunt waarderen, maar je hebt toch al twintig euro afgetikt?

Is de dienst overdraagbaar naar een ander lid? Waarschijnlijk niet. Je kunt net als met fysieke boeken je logingegevens delen met anderen, zodat je er vanaf bent of je kunt e-books delen. Dus er zijn wel mogelijkheden.

Beter en aantrekkelijker lijkt me een kleine bijdrage van € 2,50 op het normale abonnement, waarbij je per e-book een bedrag afrekent. Mocht de collectie tegenvallen of het werkt niet goed, dan ben je hooguit € 3,50 kwijt aan deze dienst.

Twintig euro extra op een abonnement van ongeveer € 40-50 is toch best prijzig. Voor veel mensen zal het een reden zijn om geen gebruik te maken van deze e-bookplus dienst.

Ander punt is dat als je gebruik wilt maken van deze dienst, is dat je eerst lid moet zijn van de fysieke bibliotheek. Je kunt niet als niet-lid deelnemen aan e-bookplus. Je kunt nieuwe leden dus ook niet bereiken.

En wat als je nieuwe leden inschrijft? Die mensen komen voor de fysieke bibliotheek en je zult ze afschrikken als ze te horen krijgen dat ze 50% meer kunnen betalen voor e-books.

Deze dienst in deze vorm lijkt me geen aanvulling te zijn op de dienstverlening van de bibliotheek. Mensen komen voor een lage prijs om boeken te lenen bij de bibliotheek. Als bibliotheek horen daar ook e-books bij, maar niet voor de prijs van 20 euro met de beperking van 18 titels.

Als landelijke bibliotheek zou je het anders best kunnen verkopen dat je het bibliotheekabonnement verhoogt met € 2,50 omdat we e-books uitlenen dan wel streamen.

Hoe dan ook, er moet nog heel wat bijgeschaafd worden aan de dienstverlening van e-books aan bibliotheekleden.

donderdag 13 juni 2013

De marketeer als bibliothecaris

Marketing en bibliotheken. Zijn die onlosmakelijk aan elkaar verbonden of kunnen we zonder elkaar? Vroeger was de bibliotheek (of leeszaal) een instituut. Mensen wisten de weg te vinden naar het gebouw met de boeken, de kranten en de tijdschriften.

Aandacht
Na verloop van tijd kregen de mensen meer vrije tijd, maar vooral ook andere mogelijkheden om in de vrije tijd te doen. De economische voorspoed was een groot goed en dit werd meer en meer gebruikt om de vrije tijd op te vullen.

Ooit had je één televisiezender, waarna er meerdere volgden. Daar kwamen later Nederland 3 bij, maar ook de commerciële zenders, RTL 4 t/m 8, SBS met nummer 6, Net 5 en Veronica. Je kreeg er zelfs een muziekzender bij, of zelfs twee. TMF en MTV. Daarnaast werd het radio luisteren ook een stuk gezelliger met alle nieuwe commerciële zenders.

Toen kwam internet tevoorschijn. Zoals vaker met nieuwe dingen, werd dit groot gebracht in Nederland door zogenaamd gratis te zijn. Je betaalde niet meer voor het abonnement, maar wel voor de telefoontikken. Met de opkomst van internet werden ook de computers steeds beter, zelfs laptops werden handzame apparaten. De aandacht van mensen verschoof.

Op internet was (en is van) alles te vinden, is het credo. Bijna alles natuurlijk. Veel zaken (lees: content) worden nog angstvallig achter betaalmuren gehouden. Maar dat deert de mensen niet. Entertainment kun je er vinden. Allerlei informatie over bijna van alles. Nieuws vind je op het internet. Dus de tijd die daar wordt besteed is verloren tijd voor de bibliotheken.

Maar internet is direct omarmd door bibliotheken door dit aan te bieden, o.a. voor mensen die thuis geen internet hebben. Bij de opkomst van internet is er toen al een grote fout gemaakt door de bibliotheken niet goed in de markt te zetten. De bibliotheken waren en zijn toch de informatiewarenhuizen?

Hallo!
Hoe dan ook, door de terugval van het gebruik van bibliotheken is marketing ingetreden. De bibliotheken moeten weer vechten om de aandacht van de mensen.

"Hallo! We bestaan nog steeds hoor! We doen nu dit, dan en daar. En we deden toen dit en dat met die."

Marketing is tegenwoordig belangrijker geworden dan de bibliotheek zelf. Nieuwe medewerkers zijn vaak marketeers (community managers, consulenten, marcom medewerkers, PR & communicatie, medewerkers service management, etc.) die eigenlijk niks met het echte bibliotheekwerk te maken hebben.

Je mag hopen dat die nieuwe marketingmedewerkers de bibliotheek meer dan alleen een uitleenfabriek zien en verder kijken dan naar de boeken.

Vacatures zijn vooral gericht op de bovenstaande termen en het versterken van marketingteams.

Goedendag!
Daarnaast krijgen we als bibliotheken de ene na de andere marketingimpuls in de vorm van retail. We moeten ons voordoen als een boekhandel. En boekhandels weten zelf tegenwoordig niet hoe te handelen in deze (barre) tijden.

Afgelopen week sprak ik iemand die lid is van een retailbibliotheek. Ze kon niks meer vinden, ze snapte er niks van. Boeken die je misschien wel interessant vindt, blijven nu uit het zicht, zei ze. Boeken kunnen nu overal verdwijnen en niet meer teruggevonden worden. En ja dat laatste beaamde ik.

Ze is zelf iemand die marketing heeft gestudeerd en vroeg zich echt af wie dit bedacht had. Ik antwoordde: Marketingmensen. Ze voelde zich niet aangesproken tenminste.

Doe mee!
Maar het meest verontrust mij nog het feit dat mensen op kantoren minimaal het dubbele verdienen qua salaris dan de mensen die tussen de boeken staan.

Veel geld wordt besteed aan dergelijke stafmedewerkers, die de plannen bedenken, waarmee we als bibliotheek aan de gang moeten.

In theorie kan er heel veel kloppen en kunnen er mooie cijfers behaald worden op Facebook, op Twitter en tijdens evenementen en ook in de bibliotheken zelf. Uitleencijfers met de andere cijfers zijn de zoethoudertjes van de bibliotheken. De praktijk van bedachte marketingtools kan anders uitpakken.

Maar waar het echt om gaat, de persoonlijke (en fysieke) aandacht in de bibliotheek wordt steeds minder belangrijk. Tenminste zo lijkt het. We moeten het vanuit een kantoor, ver weg van de werkelijkheid, allemaal gaan regelen. Regelen zodat alles in kannen en kruiken is. Op papier. In theorie.

Ondertussen neemt de werkdruk van de echte bibliothecarissen toe, door nog meer werk in kortere tijd gedaan te krijgen. Tussen de vervelende mensen, waar je alleraardigst voor moet zijn. Voor de mensen die het digitale leven niet machtig zijn. Voor de boeken die je nog meer netjes moet houden. Voor de vragen, die je niet eens meer kunt beantwoorden doordat niks meer te vinden is.

Er wordt flink bezuinigd op de mensen op de werkvloer. Minder vestigingen, minder uren, minder personeel.

Oh wacht, we krijgen de digitale bibliotheek. We hebben de bibliothecaris niet meer nodig. Alleen nog de marketeer. Probleem opgelost.

Nu even zonder gekheid. Wil je als marketingmedewerker echt weten wat wij bibliothecarissen doen, loop dan geregeld mee met je collega's. Dan niet eenmaal per jaar, maar regelmatig een dienst. Kijk mee, doe mee.

In Amerika heten marketingmedewerkers niet voor niets librarians. Bibliothecarissen werken hard mee met de marketingactiviteiten. En vooral het belangrijkste: Iedereen is daar gelijk en dat zou hier in Nederland ook moeten.

We kunnen als bibliotheken niet meer zonder marketing om de doelgroepen te bereiken, maar we kunnen ook doorslaan in het marketinggebeuren, waardoor dingen averechts werken.

dinsdag 11 juni 2013

Overwinteren zonder innovatie

Ik heb altijd geleerd dat je in donkere tijden juist heel goed kunt innoveren. Juist dan moet je bezig met nieuwe producten, nieuwe diensten en nieuwe instellingen (van mensen en organisaties).

In bibliotheekland mis ik dat nu toch wel echt. Ja, we krijgen de 'innovatie' retail, waarmee we boeken op een andere wijze plaatsen in de bibliotheek zelf.

Maar voor mijn gevoel is de echte innovatie juist buiten de bakstenen gebouwen van de bibliotheken te vinden.

De afgelopen weken heb ik meerdere initiatieven onder de aandacht gebracht, waarmee bibliotheken juist naar buiten treden. Naar de mensen toe, daar waar de mensen zich bevinden.

Het valt nu pas op dat er twee initiatieven komen uit Seattle. De bibliotheek ontworpen door Rem Koolhaas.

Allereerst het wereldrecord Book Domino.



En deze week komt Seattle weer in het nieuws met hun "Books on Bikes" actie. Met een fietskarretje vol boeken gaan twee bibliothecarissen naar evenementen om boeken uit te lenen en vooral ook om nieuwe leden te werven.




Al eerder kwamen de New Yorkse bibliotheken NYPL, Queens Public Library en de Brooklyn Public Library in het nieuws met hun "Library Lawn". Een openlucht bibliotheek waar je niet alleen kunt lezen op Governor's Island, maar waar je ook educatieve activiteiten kunt volgen.


Dit zijn slechts drie voorbeelden waarmee bibliotheken innoveren. Maar wel erg leuke innovaties, die uiteraard nog geëvalueerd moeten worden. Desondanks is men bezig met nieuwe ontwikkelingen.

In tegenstelling tot de Nederlandse bibliotheken. We klampen ons vast aan de leden die we nog hebben en proberen die te behouden. Niet goedschiks, dan maar kwaadschiks. Daar is niks mis mee, maar het laat wel zien dat we als bibliotheek toch stil blijven staan.

Innoveren lijkt op de lange baan geschoven te worden. En als we innoveren doen we dat juist zo gesloten mogelijk, zonder dat je kennis deelt met andere bibliotheekorganisaties in Nederland.

Er zijn genoeg middelen tegenwoordig om kennis (en macht) te delen binnen de Nederlandse bibliotheekwereld. Voor mijn gevoel werkt het juist averechts en kruipen we allemaal in onze eigen plekjes. Wachtend op wat er komen gaat.

Echter zo werkt het nu niet. Ga uit van de kracht van elkaar. Van elkaars positieve en ook negatieve kanten, versterk die samen tot één groot doel: Een nog betere bibliotheek, die mee gaat met de innovaties die anderen ons toereiken.

Natuurlijk kost het geld en inspanning van de medewerkers, maar dat is juist nu nodig. Niet als de 'crisis' voorbij is, maar juist nu.

En je hoop vastpinnen op een bibliotheekwet is ook niet verstandig. Er moet juist zonder kaders gedacht worden. Kaders kunnen je alleen maar inperken in de bewegingsvrijheid die je hebt als bibliotheek.

Dus kom uit de winterslaap en maak er wat moois van met z'n allen.

maandag 3 juni 2013

Dag Amazon

Uiteindelijk is Amazon toch naar Nederland gekomen. Nog niet helemaal, maar hun appstore is wel beschikbaar in Nederland.

Op zich is dat goed nieuws, ware het niet dat die app de accu leeg zoog. De app gebruikte meer dan 30% van de stroomvoorziening. Iets waar ik niet op zit te wachten.

Het viel me ook op dat mijn telefoon, een Xperia S, een stuk langzamer was.

Ik heb daarom maar besloten om de Amazon Appstore te verwijderen. Het was fijn om even kennis te maken met Amazon, maar niet voor lang.

Hun Kindle app heb ik nog wel op mijn telefoon staan, nu is het alleen nog wachten totdat dat echt doorbreekt in Nederland.

En het is nog even wachten op Jelly Bean, die na maanden dan toch eindelijk geïnstalleerd kan worden op een Xperia S.

For the record, mijn telefoon is nu weer supersnel. Gelukkig maar.