Net bij deze #leesclub-bijeenkomst iets verteld over e-books. Bij dat woord trokken sommigen een vies gezicht #goh pic.twitter.com/71JURvBUZHIn deze blogpost probeer ik een aantal dingen samen te vatten, maar het kan een lang verhaal worden, maar niet zo lang als die op Bibliotheekblad.nl. Dingen worden met elkaar verbonden, ik kijk terug naar het verleden, maar ook naar de toekomst.
— David Janssen (@David_Janssen) April 15, 2015
Groei
De cijfers over de e-books komen nu telkens per kwartaal openbaar, door o.a. Timo Boezeman en CB. En hij verbaasde zich erover dat de groei van e-books zo traag gaat. Niet alleen de bibliotheek-e-books, maar ook de betaalde e-books.
De e-books van de bibliotheken gaan als een speer. Maar misschien komt dat ook omdat vorig jaar het platform nog verre van goed was. Jan de Waal heeft daar ook een groot stuk over geschreven op de website van Bibliotheekblad.
Veel geld
Feit is en blijft dat er veel geld in is gestoken en in zal worden gestoken. De e-books van de bibliotheek moeten een succes worden. Het is net een religie. Er worden tonnen besteed aan de marketing, miljoenen aan de rechten van de e-books.
Maar de opbrengst zal nooit boven de fysieke boeken uitkomen. Zie ook weer het verhaal van Timo hierboven. Daarnaast is het eigenlijk vreemd, want hoe succesvoller de e-books, hoe meer geld het gaat kosten, hoe meer geld er bij de gemeenten gehaald wordt, hoe minder de fysieke bibliotheken krijgen van de stakeholders.
Lokaal
Ondertussen vangen de lokale bibliotheken de problemen met het platform op. Zij krijgen een product landelijk toegewezen, waar met het maar mee moet doen. Tegenwoordig worden er door de bibliotheken vele man- en vrouwuren gestoken in de ondersteuning van de bibliotheekleden, die met hun e-reader, tablet naar de bibliotheek komen.
De e-books zijn misschien wel digitaal, maar de ondersteuning is fysiek. Niets is prettiger dan oprechte aandacht van een enthousiast uitziende medewerker van de bibliotheek. Digitale ondersteuning brengt toch een drempel met zich mee.
Waarom
We (als bibliotheken) hebben het heel vaak over wat we hebben te bieden aan de bibliotheekleden. Daar is niets mis mee. Maar met de aanpak Plan B van Daphne Depassé heb ik geleerd dat "Wat?" niet belangrijk is, maar juist het antwoord op de vraag "Waarom?" is belangrijk. Daartussen zit nog de vraag "Hoe?". Met de e-books is dat nu ook geval.
We vertellen heel veel wat we hebben: De e-books. En ook moeten we vertellen hoe we die hebben: Met een app en met een website, die eigenlijk ook helemaal niet goed werkt. Bijvoorbeeld het deeplinken naar zoekresultaten, zie mijn tweet hier.
Maar er wordt nergens, maar dan ook nergens vermeld waarom de e-books er zijn. Wat hebben de bibliotheekleden eraan? Waarom bieden we ze aan? Zolang je dat niet duidelijk hebt, krijg je nooit de neuzen dezelfde kant op in het e-bookverhaal. Gemiste kans de afgelopen jaren, hopelijk wordt het nog wel opgepakt.
Dus: Waarom bieden bibliotheken e-books aan?
Meerwaarde
Ik heb er al eens eerder over geblogd. De meerwaarde van de bibliotheken in het e-bookverhaal. Dit werd afgelopen week ook weer duidelijk op het Bibliotheekplaza: Curatie.
Gilles de Smit vertelde daar dat mensen naar 22tracks gaan, omdat ze echt niet meer weten waar ze moeten beginnen met het luisteren naar muziek. Met de e-books is hetzelfde aan de hand. Er zijn 10.000 (of 3.000 of 7.000) e-books voor handen. Maar waar moet je beginnen als lezer?
Natuurlijk kun je zoeken en bladeren. Bladeren op genre, maar daar kom je niet veel verder mee. Wil je echt de verdieping in, stel mensen aan die de curatie kunnen doen. Deze mensen leggen verbanden tussen e-books, leggen uit hoe en wat de context is tussen boeken. Bepaalde e-books in tijdsperiodes plaatsen.
Daar ligt de meerwaarde van de bibliotheek: Gidsen. Mensen verrassen met boeken die ze anders niet lezen. Maar ook de klassiekers erin zitten, zoals wel vaker is geopperd door bibliotheekmedewerkers.
En ook niet eens alleen digitaal, maar ook fysiek. Er zijn genoeg e-books, die niet in de bibliotheek staan. Maak rondom die e-books activiteiten (lezing, leeskringen etc.). Maak het mooi, in plaats van de negatieve (in zekere zin) activiteiten als hulp bieden.
Verder?
Persoonlijk zie ik weinig in de toekomst van e-books. Door allerlei redenen, die ik ook al eerder blogde. Je kunt wel volop inzetten in de promotie en marketing van dit product, maar vertel vooral waarom dit er is.
Desondanks hebben we natuurlijk wel een mooi product. Iedereen kan lezen wat hij/zij wil zonder te moeten wachten totdat iemand het e-book weer 'inlevert'.
Maar de religie mag er wel vanaf. Het is echt niet de heilige graal, waarvan gedacht wordt dat dit het is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten